عباس عبدی افزود: نمونه این امر را در مسائلی که اخیرا مطرح شده است می‌توان دید. این اتفاق می‌تواند ما را نسبت به وضعیت آینده رسانه و همراهی‌ حکومت با قانون‌مند و آزادترشدن فضای رسانه‌ای رسمی امیدوار کند. صحبت‌های رئیس هیات مدیره در نهایت با آرزوی بهبود جایگاه رسانه‌ها در ایران پایان یافت.

پس از صحبت‌های عباس عبدی، روال جلسه به صورت تریبون آزاد در آمد و افراد حاضر پیرامون وضعیت فعلی مطبوعات اقدام به تبادل نظر کردند. در ابتدای این بخش، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران،محمد جواد حق شناس، که خود سابقه مدیرمسئولی روزنامه اعتماد ملی را در کارنامه دارد گفت: قلم یکی از لوازم اصلی توسعه است و اگر همه نخبگان نیز ناامید شدند، روزنامه نگاران نباید ناامید شوند زیرا جامعه با اتکا به قلم آنان می تواند به سمت توسعه حرکت کند.

به باور حق شناس، طی 4 دهه گذشته علی رغم رشد جمعیت، روند اقبال به مطبوعات و کتاب با افت قابل توجه مواجه شده است، او در این باره گفت:متاسفانه به دلیل رویکرد حاکمان به رسانه، روند رویگردان شدن مردم از مطبوعات در کشور افزایش یافته است. وی افزود:مشاهده می شود که طی 40 سال جمعیت کشور 2 برابر شده است اما تیراژ کتاب و رسانه پایین آمده است.

پس از رئیس کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای شهر، مجید رضائیان، روزنامه نگار، نکاتی چند را یادآور شد. به گفته رضائیان چهار انتظار از انجمن صنفی وجود دارد؛ نخست مصونیت حقوقی، دوم تدوین مقررات صنفی، سه حمایت درون صنفی و در آخر ارائه آموزش‌های تخصصی.

او سپس درباره مصونیت حقوقی از جنبه اهمیت توجه به آزادی بیان سخن گفت و افزود: ذات آزادی بیان یعنی نقد ارکان قدرت؛ حال این قدرت می‌تواند در بخش دولتی باشد و یا بخش خصوصی. از نظر مقررات صنفی نیز مشاهده می‌شود که مدام از «حمایت از اعضا» صحبت می‌شود اما تنها گفتن لفظ حمایت کافی نیست بلکه به ارائه راهکار نیاز داریم.رضائیان همچنین گفت که انتظار می‌رود تا انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران در امر آموزش تخصصی در روزنامه‌نگاری فعال ظاهر شود.

پس از رضائیان، احمد زیدآبادی روزنامه نگار و نویسنده به برداشت‌ها از نهاد مدنی پرداخت. او در ابتدای صحبت‌های خود به تجربه‌ای صنفی روزنامه همشهری در ابتدای دهه هفتاد اشاره کرد. به گفته زیدآبادی «در ایران معمولا تصور درستی از نهادهای مدنی وجود ندارد و این نوع فعالیت سبقه چپ به خود گرفته است.» او سپس به ارائه تعریف نهاد مدنی پرداخت و گفت: نهاد مدنی، نهادی واسط است. این نهاد تقاضای اعضا را جمع می‌کند و آن را به صورت عقلانی و طی یک فرمول عرضه می‌کند. اما در ایران مشاهده می‌شود که از همان ابتدا جبهه خیر و شر تشکیل می‌شود و طرفین به یکدیگر اعلان جنگ می‌دهند.

زیدآبادی همچنین در بخش دیگری از این نشست گفت: دوره فعلی، دوره بیکاری است و انبوه مشکلات و راه حل‌ها در ذهن انباشته می‌شود؛ او همچنین با اشاره به کمک‌های صورت گرفته به انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در زمان مرحوم بورقانی گفت: در دوران فعلی هم بدون همراهی و کمک های مالی اتفاقی نمی‌افتد.

پس از احمد زیدآبادی، وزیر سابق کار اقدام به سخنرانی کرد. علی ربیعی در ابتدای سخنان خود به فقدان میانجی در جامعه اشاره کرد و گفت:در حال حاضر هیچ گروه مرجع تاثیرگذاری یافت نمی‌شود، اعتماد کم شده و همچنین تعهد مفهوم چندانی ندارد. در سویی دیگر هر کسی که در دستگاه قدرت قرار دارد با روشنفکری میانجی بیگانه است. ربیعی در ادامه گفت: نیاز داریم بیشتر از هر دوره دیگری فضای جامعه را عقلانی کنیم. مردم در مقابل انبوهی از داده‌ها بی‌پناه شده‌اند؛همچنین رابطه معنی‌داری بین تیراژ پایین روزنامه و فقدان روزنامه نگاران اثرگذار، دیده می‌شود.

پس از علی ربیعی، بدرالسادات مفیدی دبیر انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران به نیاز انجمن‌های صنفی به حمایت‌های دولتی اشاره کرد و گفت: انجمن‌ها تا هنگام پا گرفتن نیازمند کمک‌های دولتی هستند و این موضوع اصلا در کشورهایی چون ایران مضموم نیست.

او همچنین درباره بحث مرجعیت رسانه‌ها در عصر حاضر نیز گفت: من فکر می‌کنم مرجعیت رسانه‌ها با قدرت گرفتن فضای مجازی دچار دگرگونی شده است به عنوان مثال حتی وقتی BBC به سراغ تحلیلگر می‌رود مشاهده می‌شود که اطلاعاتش وابسته به فضای مجازی است.

مفیدی در ادامه افزود: متاسفانه مشاهده می‌شود که اخبار بی‌رویه و بدون منبع منتشر می‌شود و انتشار اخبار جعلی رو به افزایش است که بعضا تحلیلگران نیز بر اساس همان اخبار جعلی عمل می کنند.

در ادامه این مراسم،حسن نمکدوست تهرانی استاد ارتباطات گفت:به عنوان یک ناظر باید بگویم که در موقعیت تراژیکی قرار داریم یعنی اینکه با مسائلی فوق‌العاده ممتنع و در عین حال سهل مواجه هستیم. به معنایی دیگر مسائل پیچیده‌ای داریم که راه حل آن‌ها ساده است اما این پیچیدگی به دلیل نبوده اراده برای حل مسئله است.

نمکدوست ادامه داد: تا زمانی که تصور کنیم رسانه را فقط محتوا (به معنای کلاسیک آن) می‌فروشد، ضرر خواهیم کرد. در حال حاضر پارادایم عوض شده است و گزارشگری با مشارکت در مسائل اجتماعی توام است، اما همچنان مثل قدیم به صحنه نگاه می‌کنیم و سراغ راه حل های بسیار بد می‌رویم.

در این مراسم احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران به وضعیت فعلی مطبوعاتی‌ها اشاره کرد و گفت: همکاران زیادی از ما در شرایط خوبی نیستند و لازم است تا انجمن به فکر آنها باشد. همچنین ما باید برای اخلاق حرفه‌ای کار کنیم و بدون اخلاق حرفه‌ای اصولا چیزی به نام روزنامه‌نگاری وجود نخواهد داشت. مهمترین کار انجمن صنفی حمایت از اعضای صنف خود است و حال که دفتر انجمن راه اندازی شده باید منافع جمعی را به اتفاقات و موج‌های کوتاه مدت ارجح بدانیم.

در این مراسم همچنین کیوان صمیمی، روزنامه نگار نیز به مسئله انتقال مرجعیت رسانه پرداخت و گفت: مرجعیت رسانه به خارج از کشور و فضای مجازی منتقل شده است. حل این مسایل با کار‌های بخشنامه‌ای به جایی نمی‌رسد بلکه راه حل آن نزدیک‌تر شدن روزنامه نگاران به فضای مجازی و همچنین گفتگو در سطحی وسیع به ویژه با میانجی‌ها است. وی ادامه داد: گفتگو حلقه مفقوده دموکراسی است و حتی نباید گفتگو با هسته سخت قدرت را نیز متوقف کرد.

در این مراسم هادی خانیکی به ریشه شکل گیری مشکلات مدنی اشاره کرد و گفت: وقتی که دچار تکثر مسائل می‌شویم، پرداختن به مسائل نیز دشوار می‌شود. تنها تحولات حوزه فناوری شبکه‌های اجتماعی را در برابر روزنامه نگاری کلاسیک قرار نداده است بلکه این موضوع نتیجه تغییراتی با دامنه وسیع در جامعه و دنیا است.

خانیکی در ادامه گفت: تغییرات اجتماعی-فرهنگی به کمبودهای ما دامن می‌زند و چالش‌های جدیدی ایجاد می‌کند، مواجهه با این مشکلات نیز از فعالیت و تربیت مدنی شکل می‌گیرد و برای این امر ما باید نهاد داشته باشیم. وی افزود:جامعه روزنامه نگاری باید مکانیزم حل اختلاف را در میان خود بیابد، سپس آن را به جامعه تسری دهد و در نهایت گفتگو را به پیش ببرد. مصداق عملی و به دور از شعار نیز این است که چگونه بزرگ فکر کنیم و از کارهای کوچک شروع کنیم.

در این مراسم آقایان حضرتی و دعایی نیز برای حاضرین صحبت کردند. حضرتی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد، بر لزوم توجه به رسانه ها، علاوه بر روزنامه‌نگاران، تاکید کرد و دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات نیز به بحث بازنشستگان در حوزه رسانه ها پرداخت و … منع به‌کارگیری بازنشستگان نشوند.»

در این مراسم همچنین برخی از روزنامه‌نگاران نیز در سخنانی،به دغدغه‌های صنفی اهالی رسانه اشاره کردند و خواهان همکاری و …

گزارش از: مهدی نوروز و عکس‌ از: مونا فاضلی

منبع کانال انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران