از زمان آغاز عملیات نظامی اسرائیل علیه ایران در ژوئن ۲۰۲۵، آزادی مطبوعات در ایران با تهدیدهای فزایندهای روبرو شده است. در این مدت، دستکم دو روزنامهنگار در ایران بازداشت شدهاند؛ یک روزنامهنگار و سه رسانه احضار شدهاند؛ و خانواده یک خبرنگار ایرانی شاغل در خارج از کشور (بریتانیا) هدف قرار گرفتهاند. در تاریخ ۲۴ ژوئن، گزارشهایی از توافق آتشبس میان ایران و اسرائیل منتشر شده است.
فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران (IFJ) نگرانی عمیق خود را از تلاشهای فزاینده مقامهای ایرانی برای خاموش کردن صدای خبرنگاران و سرکوب گزارشهای مستقل ابراز میدارد. این فدراسیون از همه طرفهای درگیر میخواهد که فوراً حمله به رسانهها را متوقف کرده و اجازه دهند روزنامهنگاران بدون ترس به انجام وظایف حرفهای خود بپردازند.
آنتونی بلانگر، دبیرکل فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، اظهار داشت:
«ما از ایران و اسرائیل میخواهیم که هدف قرار دادن روزنامهنگاران، خانوادههای آنان و دفاتر رسانهای را متوقف کنند. بگذارید خبرنگاران آزادانه و بدون تهدید یا ترس از انتقامجویی کار کنند. مردم جهان حق دارند بدانند که در منطقه چه میگذرد و این حق تنها زمانی محقق میشود که خبرنگاران مورد حمایت قرار گیرند، نه آزار.»
روابط ایران و اسرائیل پس از حمله غافلگیرکننده اسرائیل در تاریخ ۱۳ ژوئن و هدف قرار دادن چندین نقطه در داخل ایران، بهشدت متشنج شده است. این حملات منجر به کشته شدن دستکم چهار رسانهنگار ایرانی و آسیب به چندین دفتر رسانهای، از جمله ساختمان اصلی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران (IRIB) شد.
علی پاکزاد، خبرنگار روزنامه شرق، و مجید سعیدی، عکاس بینالمللی خبر، توسط نیروهای امنیتی ایران بازداشت و کمتر از ۲۴ ساعت بعد آزاد شدند. همچنین عسل اسماعیلزاده، عکاس خبری، به همراه صاحبان سه رسانه – خبرگزاری ایسنا، و وبسایتهای خبری دیدهبان ایران و عصر ایران – و نیز مدیران چند کانال تلگرامی، به نهادهای امنیتی احضار شدند.
در تاریخ ۲۱ ژوئن، یک خبرنگار شاغل در شبکه ایران اینترنشنال مستقر در بریتانیا، تماس تلفنی از پدرش در ایران دریافت کرد که در آن پدرش خواستار استعفای او از این شبکه شد. بنا به گزارش اتحادیه ملی روزنامهنگاران بریتانیا و ایرلند (NUJ)، که از اعضای IFJ است، در پسزمینه این تماس، صدای مأموران امنیتی شنیده میشد که جملات را به پدر دیکته میکردند.
شبکه ایران اینترنشنال اعلام کرده که مادر، پدر و برادر این خبرنگار هماکنون در مکانی نامشخص در بازداشت بهسر میبرند. اتحادیه ملی روزنامهنگاران (NUJ) این اقدام را «ربایش تأسفبرانگیز» خوانده و خواستار آزادی فوری تمام اعضای خانواده بازداشتشده شده است.
در تاریخ ۲۳ ژوئن، یک حمله هوایی اسرائیل به درب ورودی زندان اوین اصابت کرد؛ جایی که دو روزنامهنگار در آن نگهداری میشوند. انفجار باعث شکسته شدن شیشهها در بخشهای مجاور زندان شد و تعدادی از زندانیان مجروح شدند. در حملهای دیگر، موشکی به ساختمان صداوسیما اصابت کرد و پخش زنده اخبار برای لحظاتی قطع و با موسیقی جایگزین شد.
در حال حاضر، چهار روزنامهنگار در ایران در بازداشت بهسر میبرند:
۱. اژدر پیری سرمنلو – روزنامهنگار و سردبیر نشریه بینالمللی «پژوهش ملل»، در تاریخ ۶ مه بازداشت و برای گذراندن محکومیت یکساله به زندان مرکزی کرج منتقل شده است.
۲. ژینا مدرس گرجی – خبرنگار آزاد، از تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۴ برای گذراندن حکم ۱۶ ماه زندان، در زندان شهر سنندج نگهداری میشود.
۳. رضا ولیزاده – روزنامهنگار ایرانی-آمریکایی و مجری پیشین رادیو فردا، در مارس ۲۰۲۴ در تهران بازداشت شده و در زندان اوین بهسر میبرد.
۴. مصطفی نعمتی – در تاریخ ۲ نوامبر ۲۰۲۴ در آبادان بازداشت شده و اکنون دوران محکومیت ۴۰ ماهه خود را در زندان اوین میگذراند.
فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران همچنین از مقامات ایرانی میخواهد تا به حکم ۱۳۶۵ شورای عالی قضایی (مصوب ۱۹۸۶) که امکان آزادی زندانیان در زمان جنگ را فراهم میکند، پایبند باشند، کلیه روزنامهنگاران زندانی را آزاد کنند و ایمنی و کرامت تمام روزنامهنگاران داخلی و خارجی را تضمین نمایند.