یک سال پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد، فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در گزارشی جامع و مستند، موارد نقض آزادی بیان و سرکوب روزنامه‌نگاران و رسانهها در ایران را منتشر می‌کند.
بر اساس این گزارش از آغاز اعتراضات سراسری در ایران دست کم ۱۰۰ روزنامه نگار در ایران دستگیر و زندانی شدند و بسیاری از روزنامه‌نگاران محکومیت‌های طولانی مدت گرفتند و یا مجبور به ترک شغل خود شدند.
همچنین حداقل هشت رسانه به دلیل فشار نهادهای امنیتی و دولتی با محدودیت‌هایی از قبیل توقیف، تعلیق، تعطیل یا لغو مجوز مواجه شده‌اند.
براساس این گزارش بیش از ۲۱ روزنامه‌نگار هم به اتهاماتی چون تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت کشور به زندان محکوم شدند.
در بخش دیگر این گزارش موضوع احضار روزنامه‌نگاران به دادسرا مورد بررسی قرارگرفته که به موجب آن مقامات قضایی و نیروهای امنیتی دست کم ۱۱۰ روزنامه‌نگار را در یکسال اخیر احضار کردند.
در پایان این گزارش آمده است که حداقل ۲۰ روزنامه نگار به دلیل دستگیری، احضار و محکومیت‌های طولانی مدت مهاجرت کردند.
بر اساس آخرین آمار فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تا به امروز، شش روزنامه نگار همچنان به طور ناعادلانه در زندان نگهداری می‌شوند.
۱. نیلوفر حامدی، روزنامه‌نگار و خبرنگار روزنامه شرق تاریخ بازداشت ۳۱ شهریور۱۴۰۱ در منزل شخصی در تهران
۲- الهه محمدی، روزنامه‌نگار و خبرنگار روزنامه هم‌میهن، تاریخ بازداشت ۲ مهرماه ۱۴۰۱ به هنگام عزیمت به دادسرا
۳- ویدا ربانی روزنامه‌نگار آزاد دوم مهرماه ۱۴۰۱ بازداشت شد. ۲۱ خردادماه ۱۴۰۲ به مرخصی درمانی آمده و دوم شهریورماه به زندان اوین بازگشت
۴- ریبوار سیدمحمدی، خبرنگار برون مرزی شیکه سحر، سال گذشته و در بدو ورود به ایران پس از سفر به اقلیم کردستان در شهرستان پیرانشهر بازداشت و به ۷ سال زندان محکوم شد و در حال سپری کردن دوران محکومیت خود است.
۵- کامیار فکور، خبرنگار حوزه کارگری خبرآنلاین، تاریخ بازداشت ۱۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ برای اجرای حکم ۸ ماه حبس به بند عمومی زندان اوین منتقل شد.
۶- علی مصلحی، روزنامه‌نگار محلی در کاشان، تاریخ بازداشت ۲۹ تیرماه در منزل شخصی خود در کاشان
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تاکنون در بیانیه‌های متعددی ضمن محکوم کردن فشار علیه روزنامه نگاران از مقامات ایرانی خواسته است تا همه اتهامات علیه آنها را کنار بگذارند.
متن کامل این گزارش را می‌توانید در زیر مطالعه کنید یا فایل آن را از اینجا دانلود کنید.
بیست و پنجم شهریورماه ۱۴۰۱ و پس از مرگ مشکوک مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد، موج گسترده‌ای از اعتراضات سراسری در ایران رقم خورد که از زمان روی کارآمدن جمهوری اسلامی بی‌سابقه بود. هزاران نفر از مردم معترض در خیابان‌ها کشته و مجروح شدند و شمار زیادی از آنها بازداشت و به زندان افتادند. در این میان اما سرکوب رسانهها و بازداشت روزنامه‌نگاران و فشار بر فعالان رسانه‌ای افزایش چشمگیری داشت.
اصحاب رسانه، که بنا بر وظیفه ذاتی خود به پوشش اخبار مشغول بودند، با برخوردهای شدید و اسف بار از سوی نیروهای انتظامی و امنیتی روبرو شدند.
ده‌ها روزنامه‌نگار زندانی و با محکومیت‌های سنگین مواجه شدند، نشریات زیادی توقیف و یا لغو مجوز شد و بسیاری از روزنامه‌نگاران با فشار نهادهای امنیتی مجبور به ترک کار، خانه و وطن خود شدند.
در این گزارش سعی خواهیم کرد تا آنچه بر روزنامه‌نگاران و روزنامه‌نگاری در یکسال اخیر گذشته را مرور کنیم.
روزنامه‌نگاران بازداشت شده |
براساس گزارش‌های ثبت شده توسط فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در یکسال گذشته نزدیک به ۱۰۰ روزنامه‌نگار در ایران بازداشت و زندانی شدند.
برخی از آنها با محکومیت مواجه شده‌اند و عده‌ای با قید وثیقه آزاد شده‌اند و پرونده برخی از آنها علیرغم عفو حکومتی، بار دیگر به جریان افتاده است.
فهرست روزنامه‌نگاران بازداشت شده در یکسال اخیر که فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران توانسته آن را ثبت کند، در زیر آمده و لازم به توضیح است که ممکن است نام برخی از بازداشت‌شدگان در فهرست زیر به علت عدم اعلام عمومی آن ثبت نشده باشد.
۱- نیلوفر حامدی، عکاس روزنامه‌نگار روزنامه شرق، زمان بازداشت روز ۳۱ شهریور ،محل بازداشت خانه‌اش در تهران.
۲- الهه محمدی، روزنامه‌نگار روزنامه هم‌میهن، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خانه‌اش در تهران .
۳- علیرضا جباری دارستانی، خبرنگار اجتماعی خبرگزاری مهر، زمان بازداشت سوم مهر ماه، محل بازداشت تهران (وی در جریان عفو عمومی آزاد شد).
۴ – ایمان به‌پسند، روزنامه‌نگار حق التحریر ، زمان بازداشت روز ۳۱ شهریور، محل بازداشت در خانه‌اش در تهران (وی در جریان عفو عمومی آزاد شد).
۵- ویدا ربانی، روزنامه‌نگار حق ااتحریر، زمان بازداشت روز ۲ مهرماه، محل بازداشت در خانه‌اش در تهران (وی در چند نوبت به مرخصی درمانی آمد ولی در حال حاضر در زندان اوین تهران است).
۶- فرزانه یحیی آبادی، خبرنگار محلی در آبادان، زمان بازداشت ۲۷ مهرماه، محل بازداشت در محل کارش (وی در جریان عفو عمومی آزاد شد).
۷- فرخنده آشوری، خبرنگار آزاد و خبرنگار سابق خبرگزاری فارس، زمان بازداشت ۲۵ مهرماه، محل بازداشت در شهر شیراز (وی در جریان عفو عمومی آزاد شد).
۸- هاشم موذن زاده، فعال رسانه‌ای، زمان بازداشت سی ام شهریورماه، محل بازداشت در شهر تهران (به ۴ سال حبس تعزیری محکوم شد).
۹- زیبا امیدی‌فر، خبرنگار پایگاه خبری کردپرس، تاریخ بازداشت ۱۷ آذرماه، محل بازداشت شهر قروه ( با وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی به طور موقت آزاد شد).
۱۰- مارال دارآفرین، خبرنگار رسانه‌های محلی گیلان، تاریخ بازداشت دهم آبان‌ماه ( وی در جریان عفو عمومی آزاد شد).
۱۱- ملیکا هاشمی، روزنامه‌نگار حق‌التحریر، زمان بازداشت شنبه ۱ بهمن در پی احضار به دادسرا (چند روز بعد از بازداشت، آزاد شد).
۱۲- امیر مسکنی، سردبیر مجله سبزوار امروز، زمان بازداشت اول آذرماه در محل کارش در سبزوار (به ۹ ماه حبس تعلیقی محکوم شد).
۱۳- سیامند مهتدی، روزنامه‌نگار و نویسنده بوکانی، زمان بازداشت شنبه ۲۲ بهمن‌ماه توسط ماموران اداره اطلاعات در منزلش (یک هفته پس از بازداشت، آزاد شد).
۱۴- مرتضی حق‌بیان، روزنامه‌نگار سنندجی (به سه ماه حبس محکوم شد که یکسال به حالت تعلیق درآمده است).
۱۵- خسرو کردپور، مسئول آژانس خبری موکریان، زمان بازداشت روز ۲۹ شهریور، محل بازداشت در خیابان‌های شهر بوکان (مدتی بعد از بازداشت، آزاد شد).
۱۶- بتول بلالی، خبرنگار محلی سیرجان در استان کرمان که در تاریخ ۳۱ شهریورماه در سیرجان بازداشت شده بود، روز شنبه ۹ مهرماه با قید وثیقه از زندان آزاد شد.
۱۷- شهرام آزموده، سردبیر نشریه تالش هم که در نهم مهرماه در منزلش در شهر هشتپر استان گیلان با وجود بیماری قلبی بازداشت شده بود، روز دوشنبه ۱۱ مهرماه با قید وثیقه از زندان آزاد شد.
۱۸- صفیه قره‌باغی، روزنامه‌نگار حق‌التحریر که ۹ مهرماه در زنجان بازداشت شده بود ۱۶ مهر ماه ۱۴۰۱ با تودیع قرار وثیقه موقتا آزاد شد.
۱۹- علی سالم، روزنامه‌نگار گروه اندیشه روزنامه شرق که در ۱۱ مهرماه بازداشت شده بود بیست و یکم مهرماه به قید وثیقه آزاد شده است.
۲۰- البرز نظامی، خبرنگار گروه باشگاه اقتصاددانان روزنامه دنیای اقتصاد که در روز دهم مهرماه در محل کارش در دفتر روزنامه بازداشت شده بود یک روز بعد یازدهم مهر با قرار وثیقه آزاد شده است.
۲۱- احمدی حلبی‌ساز، عکاس خبرنگار که در روز ۳ مهرماه در محل کارش در تهران بازداشت بود با قرار وثیقه در ۱۴ مهرماه موقتا آزاد شده است.
۲۲- بهار اصلانی، عکاس و فعال حقوق زنان که روز دوشنبه ۴ مهر در منزل شخصی خود در تهران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بود، ده روز بعد با قرار وثیقه آزاد شده است.
۲۳- فاطمه رجبی، روزنامه‌نگار روزنامه هفت صبح و پایگاه خبری بورسان که در روز ۳۱ شهریور در خانه‌اش در تهران بازداشت شده بود، ۲۷مهرماه و با قرار وثیقه از زندان آزاد شده است.
۲۴- فردین کمانگر، روزنامه‌نگار با سابقه کرد و مدیر سابق خانه مطبوعات که در روز ۱۴ مهرماه، در خانه‌اش در شهر سنندج. بازداشت شده بود، در ۱۷ مهرماه آزاد شده است.
۲۵- جبار دستباز، خبرنگار سایت رووداو که ۳ مهرماه در دیواندره بازداشت شده بود، روز ۲۴ مهرماه آزاد شده است.
۲۶- سمیرا علی نژاد، خبرنگار محلی سیرجان که در ۳۱ شهریورماه در شهر سیرجان بازداشت شده بود روز ۲۰ مهرماه با قرار وثیقه آزاد شده است.
۲۷- مریم مزروعی، عکاس خبرنگار که در سیزدهم مهرماه در تهران بازداشت شده بود روز دوم آبان ماه آزاد شده است.
۲۸- کیانوش سنجری، روزنامه‌نگار آزاد، زمان بازداشت ۲۲ آبان‌ماه، بازداشت پس از احضار به دادسرا و چهارشنبه ۲۵ آبان آزاد شد.
۲۹- سیاوش سلیمانی، روزنامه‌نگار پیشکوست، زمان بازداشت ۹ مهرماه، محل بازداشت شهر ارومیه. وی روز ۲۳ آبان آزاد شد.
۳۰- وحید شمس‌الدین نژاد، روزنامه‌نگار شبکه آرته فرانسه در تاریخ ۲۸ سپتامبر در سفر به شهر سقز زادگاه مهسا امینی برای تهیه گزارش، دستگیر شده و در اوین زندانی شد و در سه‌شنبه ۱ آذر با قرار وثیقه آزاد شد .
۳۱- نوید جمشیدی، سردبیر وب‌سایت آسیا‌نیوز، زمان بازداشت ۲ مهرماه، محل بازداشت نیمه‌شب در خانه‌اش در تهران، چهارشنبه ۲ آذرماه با قرار وثیقه آزاد شد.
۳۲- پژمان راهبر، روزنامه‌نگار ورزشی و سردبیر ورزش سه، زمان بازداشت سوم آذرماه به مدت چند ساعت.
۳۳- مجتبی رحیمی، روزنامه‌نگار حق التحریر، زمان بازداشت روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خانه‌اش در قزوین، آزادی چهارشنبه ۲ آذرماه با وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان چوبیندر قزوین.
۳۴- محمد رمضانی، عکاس ایسنا در خواف، زمان بازداشت ۲۰ مهرماه، وی روز ۲ آذر با قید وثیقه آزاد شد.
۳۵- سامان غزالی، روزنامه نگار آزاد و فعال محیط زیست، زمان بازداشت روز ۳ مهر، محل بازداشت در مهاباد وی روز ۲ آذر با قید وثیقه آزاد شد.
۳۶- سمیه مسرور، خبرنگار خبرگزاری ایلنا، زمان بازداشت ۱۶ مهرماه، محل بازداشت در شهر اصفهان، آزادی پس از چند روز.
۳۷- وحید شادمان، عکاس خبری روز پنجم آبان‌ماه در قصرشیرین بازداشت و چند روز بعد به قید وثیقه آزاد شد.
۳۸- نسترن فرخه، روزنامه‌نگار شاغل در روزنامه شرق، زمان بازداشت ۶ آذرماه، محل بازداشت در منزل شخصی، آزادی با قید وثیقه در ۱۴ آذر ماه.
۲۹- مهدی امیرپور، روزنامه‌نگار ورزشی، زمان بازداشت ۶ آذرماه توسط وزارت اطلاعات، محل بازداشت در منزل شخصی‌اش، آزادی با قید وثیقه در ۱۵ آذر ماه.
۴۰- عادل کریمی، عکاس مطبوعاتی پایگاه خبری هاژه کردستان، زمان بازداشت ۱۹ مهرماه در مهاباد، محل بازداشت منزل شخصی، آزادی ۱۳ آذرماه با قید وثیقه.
۴۱- فرشید قربان‌پور، روزنامه‌نگار حوزه ادبی و مسئول صفحه ادبیات روزنامه هفت صبح، زمان بازداشت یکشنبه ۳ مهرماه، محل بازداشت شهر تهران، آزادی ۱۶ آذر ماه با قید وثیقه.
۴۲- سعیده فتحی، روزنامه‌نگار ورزشی، زمان بازداشت یکشنبه ۲۴ مهرماه، محل بازداشت در منزلش در تهران، آزادی ۱۸ آذر با قید وثیقه.
۴۳- یغما فخشامی، روزنامه‌نگار حق‌التحریر، زمان بازداشت ۱۱ آبان، بازداشت پس از حضور در دفتر پیگیری وزارت اطلاعات و انتقال به زندان اوین، آزادی شنبه ۱۹ آذر با قید وثیقه.
۴۴- حسین اسماعیلی، عکاس خبری در سبزوار، زمان بازداشت ۲۰ مهرماه، آزادی ۲۱ آذر با قید وثیقه.
۴۵- رضا اسدآبادی، خبرنگار حوزه کارگری ایلنا، زمان بازداشت ۲ آذر توسط اطلاعات سپاه در منزل شخصی، آزادی ۶ دی‌ماه با قرار وثیقه.
۴۶- علیرضا خوشبخت، روزنامه‌نگار حق التحریر، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خیابان‌های تهران، آزادی ۴ دی‌ماه با قید وثیقه.
۴۷- مرضیه امیری، روزنامه‌نگار روزنامه شرق، زمان بازداشت ۹ آبان ماه، محل بازداشت نامعلوم، تاریخ آزادی ۲۶ آذرماه با قید وثیقه.
۴۸- مریم وحیدیان، روزنامه‌نگار حوزه کارگری خبرگزاری ایلنا، زمان بازداشت ۶ آذر، محل بازداشت مراسم تولد این روزنامه‌نگار.
۴۹- یلدا معیری، عکاس خبری در حین فعالیت رسانه‌ای در روز بازداشت ۳۰ شهریور و به زندان قرچک ورامین منتقل شد، آزادی ۲۹ آذر با قید وثیقه.
۵۰- روح‌الله زرین، روزنامه‌نگار آزاد در کردستان، تاریخ بازداشت ۱۵ دی‌ماه، آزادی ۱۸ دی‌ماه با قید وثیقه.
۵۱- خسرو صادقی بروجنی، روزنامه‌نگار آزاد و پژوهشگر، از مرداد سال ۹۹ دوران محکومیت ۵ ساله خود را در زندان اوین سپری می‌کرد. وی در ۲۱ بهمن ماه و پس از گذراندن بخشی از محکومیت خود به صورت مشروط آزاد شد.
۵۲- مهدی بیک، دبیر سرویس سیاسی روزنامه اعتماد، تاریخ بازداشت ۱۵ دی‌ماه در منزلش در تهران، آزادی ۲۰ دی‌ماه با قرار وثیقه.
۵۳- مریم قناد، روزنامه‌نگار و خبرنگار چندرسانه‌ای خبرگزاری ایرنا، تاریخ بازداشت ۲۰ آذرماه در تهران، آزادی ۲۱ دی با قرار وثیقه.
۵۴- امید طحان بیدهندی، خبرنگار آزاد و سابق خبرگزاری مهر، زمان بازداشت ۱۲ مهرماه، محل بازداشت در شهر تهران، آزادی ۲۱ دی با قید وثیقه.
۵۵- مهرنوش طافیان، خبرنگار محلی در خوزستان، زمان بازداشت ۶ مهرماه، محل بازداشت شهر اهواز، آزادی ۲۲ دی ماه پس از پایان محکومیت.
۵۶- میلاد علوی، روزنامه‌نگار و خبرنگار روزنامه شرق، تاریخ بازداشت ۱۱ دی‌ماه در دادسرای اوین، آزادی ۲۶ دی با قید وثیقه.
۵۷- روح الله نخعی، روزنامه‌نگار حق التحریر، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خیابان‌های تهران، آزادی ۲۶ دی ماه با قرار وثیقه.
۵۸- پیام خدابنده‌لو، روزنامه‌نگار و خبرنگار تارنمای سینمافا، زمان بازداشت ۳۰ شهریورماه در منزلش در همدان، آزادی ۱۶ مهرماه با قید وثیقه.
۵۹- امید هرمزی، روزنامه‌نگار ورزشی، تاریخ بازداشت شنبه ۱۴ آبان‌ماه، محل بازداشت در محل کار، آزادی سوم بهمن با قرار وثیقه.
۶۰- ماندانا صادقی، روزنامه‌نگار در آبادان، زمان بازداشت ۲۷ مهرماه، محل بازداشت به همراه همسرش در منزل شخصی.
۶۱- فهیمه نظری، روزنامه‌نگار سایت انتخاب، زمان بازداشت یکشنبه ۲۲ آبان، بازداشت در محل کارش در تهران.
۶۲- نسرین حسنی، خبرنگار روزنامه محلی اتفاقیه، زمان بازداشت ۸مهرماه، محل بازداشت در شهر بجنورد.
۶۳- مهدی قدیمی، روزنامه‌نگار آزاد و خبرنگار سابق اعتمادآنلاین، تاریخ بازداشت ۱۱ دی‌ماه در فردیس کرج، آزادی ۹ بهمن ماه با قید وثیقه.
۶۴- سجاد رحمانی، روزنامه‌نگار محلی در استان گیلان، زمان بازداشت پیش از سه‌شنبه ۸ آذر، محل بازداشت شهرستان ماسال در استان گیلان، آزادی ۲۲ آذرماه به قید وثیقه.
۶۵- میلاد بیدریغ، روزنامه‌نگار گیلانی و مسول رسانه اتاق خبر ماسال، تاریخ دقیق بازداشت و آزادی وی مشخص نیست.
۶۶- اسماعیل خصری، روزنامه‌نگار در وب‌سایت‌های محلی کردستان، تاریخ بازداشت ۲۱ آبان ماه، محل بازداشت ارومیه، آزادی ۱۵ دی‌ماه به قید وثیقه.
۶۷- نسیم سلطان بیگی، روزنامه‌نگار حق التحریر، تاریخ بازداشت ۲۲ دی ماه در فرودگاه امام خمینی، آزادی با قرار وثیقه در ۱۷ بهمن.
۶۸- آریا جعفری، عکاس خبرگزاری ایسنا اصفهان، زمان بازداشت یکشنبه ۳ مهرماه، محل بازداشت شهر اصفهان، آزادی ۱۷ بهمن با قید وثیقه.
۶۹- سعیده شفیعی، روزنامه‌نگار آزاد، زمان بازداشت دوم بهمن ماه در منزلش در تهران، آزادی ۱۸ بهمن با قید وثیقه.
۷۰- احسان پیربرناش، روزنامه‌نگار ورزشی و طنزنویس، زمان بازداشت هفته اول آبان‌ماه، محل بازداشت در تهران، آزادی ۱۹ بهمن ماه.
۷۱- کامیار فکور، خبرنگار خبرآنلاین، زمان بازداشت ۱۵ آبان در تهران، آزادی ۱۹ بهمن از زندان اوین (وی مجددا در اردیبهشت ماه بار دیگر بازداشت شد و در حال حاضر در زندان قزلحصار کرج است).
۷۲- رها عسکری‌زاده، روزنامه‌نگار و عکاس حوزه زنان، زمان بازداشت ۱۲ شهریور، آزادی ۲۰ بهمن ماه.
۷۳- الناز محمدی، روزنامه‌نگار و دبیر سرویس اجتماعی روزنامه هم‌میهن، زمان بازداشت ۱۶ بهمن‌ماه پس از احضار به دادسرای اوین٬ آزادی ۲۳ بهمن با قرار وثیقه.
۷۴- مسعود کردپور، مسئول آژانس خبری موکریان، زمان بازداشت روز ۲۹ شهریور، محل بازداشت در خیابان‌های شهربوکان، آزادی ۲۵ بهمن.
۷۵- مهرنوش زارعی هنزکی، روزنامه‌نگار، زمان بازداشت دوم بهمن ماه در منزلش.
۷۶- احمد غلامی مهرآبادی، گرافیست مطبوعات، بازداشت ۱۴ آذرماه، آزادی ۱۳ بهمن با قید وثیقه.
۷۷- مهدی نیک‌عهد سردبیر نشریه نامه امیر در استان مرکزی، تاریخ بازداشت ۱۲ مردادماه تاریخ آزادی ۹ شهریور به طور موقت با قید وثیقه.
۷۸- ریبوار سیدمحمدی، خبرنگار برون مرزی شبکه سحر، سال گذشته و در بدو ورود به ایران پس از سفر به اقلیم کردستان در شهرستان پیرانشهر بازداشت و به ۷ سال زندان محکوم شد و در حال سپری کردن دوران محکومیت خود است.
۷۹- نازیلا معروفیان، خبرنگار آزاد در طول یک سال بیش از ۴ بار بازداشت و آزاد شده است.
۸۰- علی مصلحی روزنامه‌نگار محلی در کاشان، تاریخ بازداشت ۲۹ تیرماه در منزل شخصی خود در کاشان و در حال حاضر در زندان کاشان است.
۸۱- عالیه مطلب‌زاده، روزنامه‌نگار، مستندساز و نایب‌رییس انجمن «دفاع از آزادی مطبوعات» ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ برای اجرای حکم سه سال حبس به زندان اوین منتقل شد (وی در جریان عفو عمومی در ۲۰ بهمن همان سال آزاد شد).
۸۲- امیرعباس آزرم وند، روزنامه‌نگار صمت، شرق و جهان صنعت. وی اسفندماه ۱۴۰۰، در جریان تجمعی به مناسبت روز جهانی زنان همراه با ضرب و شتم توسط نیروهای امنیتی بازداشت و برای اجرای حکم ۳ سال و ۷ ماه خود روانه زندان اوین شد. (وی در جریان عفو عمومی در ۲۰ بهمن ۱۴۰۱ آزاد شد).
۸۳- کیوان صمیمی، روزنامه‌نگار باسابقه و سردبیر نشریه ایران فردا اول خردادماه با قید وثیقه از زندان آزاد شد. در ۲۸ مردادماه حکم محکومیت ۶ سال زندان وی تایید شد که ۵ سال آن لازم الاجراست.
احکام صادر شده برای روزنامه‌نگاران |
بر اساس احکام صادره از سوی دادگاه‌های جمهوری اسلامی بیش از ۲۰ روزنامه‌نگار با اتهاماتی همچون تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت کشور به زندان محکوم شده‌اند.
در مجموع این روزنامه‌نگاران به ۷۷ سال زندان محکوم شده‌اند. هر چند که تعدادی از آنها با عفو از زندان آزاد شدند، اما با این وجود حکم برخی از آنها در دادگاه‌های انقلاب، تایید شد و برخی از آنها منتظر اجرای حکم هستند.
البته این تنها آمار روزنامه‌نگارانی است که وضعیت آنها در رسانهها منعکس شده و احتمال بیشتر بودن تعداد روزنامه‌نگارانی که احکام قضایی دریافت کرده‌اند وجود دارد.
۱- کیوان صمیمی : ۶ سال حبس که ۵ سال آن لازم الاجراست
۲- الناز محمدی: سه سال حبس تعلیقی به اتهام اجتماع و تبانی که یک چهلم این مدت حبس لازم الاجرا است.
۳- نگین باقری: سه سال حبس تعلیقی به اتهام اجتماع و تبانی که یک چهلم این مدت حبس لازم الاجرا است.
۴- مهدی نیک عهد: توهین به مقدسات ۵ سال حبس تعزیری و اخلال در نظم و آسایش عمومی ۱ سال حبس تعلیقی.
۵- سعیده شفیعی: ۳ سال و ۷ ماه حبس تعزیری برای اتهام اجتماع و تبانی، ۸ ماه حبس برای فعالیت تبلیغی علیه نظام.
۶- نازیلا معروفیان: بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به تحمل یک سال حبس تعزیری و پرداخت پانزده میلیون تومان جزای نقدی محکوم شده است.
۷- نسیم سلطان‌بیگی: ۳ سال و ۷ ماه حبس تعزیری برای اتهام اجتماع و تبانی، ۸ ماه حبس برای فعالیت تبلیغی علیه نظام.
۸- مریم وحیدیان: به اتهام اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی به چهار سال حبس محکوم شده است. این حکم به مدت پنج سال به حالت تعلیق در آمده است.
۹- روح اله نخعی: بابت اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام دو سال و هفت ماه حبس.
۱۰- امیر مسکنی: بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به ۳ ماه و یک روز حبس تعزیری و بابت اتهام «اغوا یا تحریک مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر به قصد برهم زدن امنیت کشور» به تحمل ۹ ماه حبس تعلیقی و ۴ ماه حبس تعزیری.
۱۱- مسعود کردپور: از بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به ٩ ماه حبس و از بابت اتهام اخلال در نظم عمومی به هشت ماه حبس محکوم شده است.
۱۲- نوید جمشیدی: به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام ۱۰ ماه زندان.
۱۳- کامیار فکور: حکم تعلیقی محکومیت ٢ سال حبس بابت اتهام تشویش اذهان عمومی در پرونده سال ١۴٠٠ صادره از شعبه ٢۶ دادگاه انقلاب تهران به اجرا در آمده است و به میزان حبس فعلی وی ( ٨ ماه) اضافه شده است.
۱۴- علیرضا خوشبخت: بابت اتهام اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور به ۵ سال حبس تعزیری و از بابت اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به ۱ سال حبس تعزیری محکوم شده است.
۱۵- احمد رضا حلبی ساز: ۲ سال حبس تعلیقی بابت اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی.
۱۶- هاشم موذن زاده: بابت اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور به سه سال حبس و از بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به یک سال زندان.
۱۷- احسان پیربرناش: توسط دادگاه انقلاب ساری در رای بدوی به ۱۸ سال حبس محکوم شده که ۱۰ سال قابل اجرا است.
۱۸- یلدا معیری: در دادگاه بدوی به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی و فعالیت تبلیغی علیه نظام به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شد.
۱۹- ویدا ربانی: به تحمل شش سال حبس بابت اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور و پانزده ماه حبس دیگر بابت اتهام تبلیغ علیه نظام محکوم شده است.
۲۰- مهرنوش طافیان: در حکم بدوی به تحمل یکسال حبس به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام.
۲۱- سامان غزالی: وی از بابت اتهام تبلیغ علیه نظام به هشت ماه حبس محکوم شد.
مجازات‌های عجیب تکمیلی |
محاکم قضایی ایران در صدور رای برای روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای بازداشتی به مجازات زندان بسنده نکرده‌اند و گاها در احکامی عجیب با عنوان مجازات‌های تکمیلی حکم به موارد نادری برای اصحاب رسانه دادند. برخی از این حکم‌ها به شرح زیر است:
۱- الناز محمدی(روزنامه‌نگار): شرکت در دوره‌های اخلاق حرفه‌ای به صورت فصلی، ممنوعیت معاشرت با روزنامه‌نگاران خارجی، ۵ سال ممنوع الخروجی.
۲- نگین باقری(روزنامه‌نگار): شرکت در دوره‌های اخلاق حرفه‌ای به صورت فصلی، ممنوعیت معاشرت با روزنامه‌نگاران خارجی، ۵ سال ممنوع الخروجی.
۳- مهدی نیک‌عهد (سردبیر نامه امیر): ۷۴ ضربه شلاق در مصلای بیت المقدس اراک بعد از نماز جمعه و در ملاعام.
۴- حسین یزدی(مدیرمسول ایران‌تایمز): دو سال ابطال گذرنامه و ممنوعیت خروج از کشور و نیز الزام به شرکت در دوره مدیریت رفتار و مهارت دانش.
۵- هاشم موذن‌زاده(روزنامه‌نگار): دو سال ممنوعیت از حضور در فضای مجازی، دو سال ممنوعیت خروج از کشور.
۶- احمد حلبی‌ساز(عکاس خبری): ممنوعیت از عکاسی به مدت ۲ سال.
۷- یلدا معیری(عکاس خبری): ممنوعیت خروج از کشور، عدم استفاده از تلفن همراه، محکومیت دوسال زندگی در خارج از استان تهران و دوماه فعالیت به عنوان پاکبان در پارک بانوان.
۸- مصطفی جعفری(مدیر مسوول نشریه تیتر قزوین): محرومیت به مدت ۳ ماه از اشتغال به حرفه خبرنگاری و خبرنویسی و هرگونه فعالیت مرتبط با خبر و نشر آن در فضای مجازی و سایر رسانه‌های مکتوب.
۹- مرضیه محمودی(سردبیر تجارت نیوز): تبعید به شهرستان تربت جام.
روزنامه‌نگاران احضار شده |
موضوع احضار اصحاب رسانه به دادسرا که گاها منجر به بازداشت و یا سپردن وثیقه‌های سنگینی می‌شد در ایران سابقه طولانی دارد، اما در یک سال اخیر این امر افزایش چشمگیری داشته است و انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران تعداد روزنامه‌نگاران احضار شده را بیش از ۱۱۰ نفر اعلام کرده، با این حال به علت علنی نشدن بسیاری از احضارها امکان داشتن برآورد دقیقی از این نوع فشار به روزنامه‌نگاران وجود ندارد.
در زیر اسامی روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای که احضار شده‌اند و به صورت علنی قابل ثبت بوده آمده است:
| روزنامه‌نگار | رسانه | زمان احضار | نتیجه | |
| ۱ | پریسا صالحی | دنیای اقتصاد | ۱۸ شهریورماه ۱۴۰۲ | |
| ۲ | نسرین حسنی | هفته‌نامه سیاحت شرق | ۱۲ شهریورماه ۱۴۰۲ | تفهیم اتهام، آزادی به قید وثیقه |
| ۳ | جواد حیدریان | مستقل | ۲ شهریورماه ۱۴۰۲ | تفهیم اتهام |
| ۴ | مهدی میرآبی | هرمزگان | ۱۴ مردادماه ۱۴۰۲ | بازجویی و منتظر دادگاه |
| ۵ | فردین مصطفایی | روداوو سقز | ۹ مردادماه ۱۴۰۲ | بازجویی و تذکر |
| ۶ | طاهر جانی بهمن | بندر ترکمن | ۲۵ تیرماه ۱۴۰۲ | بازجویی و تذکر |
| ۷ | سعیده شفیعی | آزاد | ۱۲ تیرماه ۱۴۰۲ | صدور رای محکومیت |
| ۸ | نسیم سلطان‌بیگی | آزاد | ۱۲ تیرماه ۱۴۰۲ | صدور رای محکومیت |
| ۹ | مهرنوش زارعی | آزاد | ۱۲ تیرماه ۱۴۰۲ | بازجویی |
| ۱۰ | هنگامه شهیدی | آزاد | ۲۳ خردادماه ۱۴۰۲ | تفهیم اتهام |
| ۱۱ | مرضیه محمودی | تجارت نیوز | ۷ خردادماه ۱۴۰۲ | صدور رای محکومیت |
| ۱۲ | مهدی نصیری | کیهان (سردبیر سابق) | ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | بازجویی و تذکر |
| ۱۳ | مریم وحیدیان | مستقل | ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ | صدور رای محکومیت |
| ۱۴ | عالیه مطلب زاده | عکاس خبری | ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ | بازجویی و تذکر |
| ۱۵ | زینب رحیمی | ایسنا (خبرنگار سابق) | ۳ اسفند ۱۴۰۱ | بازجویی و تذکر |
| ۱۶ | نگین باقری | هفت صبح | ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ | صدور رای محکومیت |
| ۱۷ | مرجان زهرانی | شرق | ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ | آزادی به قید وثیقه |
| ۱۸ | مریم شکرانی | شرق | ۲۷ دی ماه ۱۴۰۱ | آزادی به قید وثیقه |
| ۱۹ | کیانوش سنجری | مستقل | ۲۱ دی‌ماه ۱۴۰۱ | بازجویی و تذکر |
| ۲۰ | نگار مسعودی | عکاس خبری | ۳۰ آذرماه ۱۴۰۱ | بازجویی و تذکر |
| ۲۲ | بهمن دارالشفایی | آزاد | ۱۸ آبان ۱۴۰۱ | بازجویی و تذکر |
روزنامه‌نگاران اخراج شده |
در یک سال گذشته، فشارها بر روزنامه‌نگاران منتقد حکومت بیش از پیش افزایش یافته است. صرفنظر از روزنامه‌نگارانی که با بازداشت، کار و حرفه خود را از دست دادند، چندین روزنامه‌نگار نیز با انتشار متن یا همراهی با معترضان در شبکه‌های اجتماعی یا با ابراز انتقاد در محافل خصوصی، با فشار نهادهای امنیتی از کار اخراج شدند که اسامی برخی از آنها به شرح زیر است:
۱- مریم ورشویی : پس از ۸ سال فعالیت از روزنامه همشهری اخراج شد.
۲- آزاده پیراکوه: به دنبال انتشار یک گزارش انتقادی از روزنامه ایران اخراج شد.
۳- محسن آجرلو: به دنبال انتشار یک گزارش انتقادی از روزنامه ایران اخراج شد.
۴- حامد طالبی: به دنبال انتشار رشته توییتی انتقادی از رییس شورای اطلاع رسانی دولت، از روزنامه ایران اخراج شد.
۵- محمد حسین آجرلو(همسر نیلوفر حامدی): پس از ۱۳ سال از خبرگزاری ایرنا اخراج شد.
۶- نادره وایلی‌زاده: به دنبال امضای بیانیه حمایت از روزنامه‌نگاران زندانی از خبرگزاری ایرنا اخراج شد.
۷- ناهید پروری، خبرنگار حوزه اجتماعی روزنامه ایران پس از ۱۴ سال فعالیت به دلیل مواضع اخراج شد.
۸- حمیده گودرزی، خبرنگار حوادث روزنامه ایران پس از ۱۵ سال فعالیت از روزنامه ایران اخراج شد.
۹- نسرین خادمی، روزنامه‌نگار شاغل در روزنامه ایران با بیش از ۲۳ سال سابقه اخراج شد.
مهاجرت |
با توجه به محدودیت فضای کار برای روزنامه‌نگاران و دستگیری‌ها، احضارها و زندان و محکومیت‌های بلند مدت برای آنها، براساس اطلاعات جمع‌آوری شده توسط فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تاکنون دست‌کم ۲۰ روزنامه‌نگار جلای وطن کرده‌اند.
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران از دسامبر سال ۲۰۲۲ در فراخوانی اقدام به جمع‌آوری اطلاعات روزنامه‌نگاران تازه مهاجرت کرده نموده است، با این حال ممکن است این آمار از تعداد واقعی به لحاظ عدم اطلاع بیشتر باشد.
برخورد با رسانهها |
از آغاز اعتراضات سراسری در ایران تاکنون رسانه‌های مختلفی به دلیل فشار نهادهای امنیتی، دستورات قضایی یا مشکلات در انتشار، توقیف، تعلیق، تعطیل، لغو مجوز و یا با محدودیت‌هایی روبرو شده‌اند که اسامی اعلام شده آنها به شرح زیر است:
۱- پایگاه خبری انتخاب(به حکم هیات نظارت بر مطبوعات توقیف شد).
۲- پایگاه خبری انصاف‌نیوز(پس از تغییر صاحب امتیاز به دستور نهادهای امنیتی، مجددا شروع به فعالیت کرد).
۳- دوماهنامه حقوقی ماف(توقیف و لغو مجوز شد).
۴- روزنامه اعتماد( بخاطر درج یک مصاحبه با تذکر و تحریم آگهی دولتی روبرو شد).
۵- روزنامه سازندگی(به حکم هیات نظارت بر مطبوعات مدتی توقیف شد).
۶- روزنامه جهان صنعت (دوبار در فواصل مختلف توقیف شد).
۷- روزنامه شهروند امروز(به دلیل مشکلات انتشار متوقف شد).
۸- روزنامه صبح اقتصاد (به دلیل مشکلات انتشار متوقف شد).
واکنش فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران به یک سال سرکوب رسانه‌ای |
فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در یک سال گذشته با صدور ده‌ها بیانیه از مقامات ایرانی خواست تا به دستگیری روزنامه‌نگاران پایان داده و روزنامه‌نگاران زندانی را سریعا آزاد کنند.
در یکی از بیانیه‌ها آنتونی بلانگر، دبیرکل فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران گفته است: «ما از مقامات ایرانی می‌خواهیم که از پوشش اعتراضات ملی به عنوان بهانه‌ای برای سرکوب رسانهها استفاده نکنند. هر شهروند در ایران حق دارد بداند چه خبر است.»
آقای بلانگر تاکید کرده بود که «همکاران ما باید فورا آزاد شوند و اجازه گزارش آزادانه وقایع را داشته باشند».
دبیرکل فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران در بیانیه دیگری خطاب به مقامات جمهوری اسلامی گفته بود: «ما به مقامات ایرانی یادآور می‌شویم که آزادی بیان حق بنیادین همه شهروندان ایرانی از جمله روزنامه‌نگاران است.»
همچنین دومنیک پرادالیه، رئیس فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران نیز در ماه‌های اخیر گفته است: «حبس روزنامه‌نگاران علامت هشدار دهنده‌ای در سطح بین‌المللی است. ما بار دیگر اتهامات بی‌اساس علیه همکاران خود را محکوم می‌کنیم و از مقامات ایران می‌خواهیم که از همه اتهامات علیه آنها صرف نظر کنند.»
به گفته خانم پرادالیه «روزنامه‌نگاری جرم نیست و جمهوری اسلامی باید همه خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای کشور را آزاد کند».
هر چند که مقامات ایران با تاکید بر عدم زندانی کردن خبرنگاران و تغییر عناوین اتهامی آمار را به تعبیر خود اصلاح می‌کنند اما با این وجود نقض آزادی بیان و سرکوب رسانه‌ای همواره یکی از معضلات فعالیت خبرنگاران در ایران است.
